Bí kíp kinh doanh khi không có nhiều tiền

Mặc dù bất kì hoạt động kinh doanh nào cũng cần khoản chi phí đầu tư ban đầu lớn, tuy nhiên bạn có thể giảm thiểu khoản chi phí này để bắt đầu kinh doanh mà vẫn đạt hiệu quả. Nếu như bạn đang quan tâm tới việc thành lập một mô hình kinh doanh (có thể là công ty hoặc cửa hàng nhỏ lẻ) có lẽ vấn đề về kinh phí vẫn là một trong những yếu tố quan trọng nhất cản trở hoặc khiến bạn suy nghĩ thật nhiều.

Để thành lập một mô hình kinh doanh dù nhỏ đến lớn, số tiền mà chúng ta bỏ vào cũng phải đủ để duy trì mô hình này từ 1 năm trở lên, vậy phải làm gì khi chúng ta không có quá nhiều chi phí?

[IMG]/images/April2016/kinhdoanh.jpg[/IMG][/LINK]

Để một mô hình kinh doanh đi vào hiện thực, bạn cần thực hiện nhiều bước khác nhau.

Trước hết, chúng ta cần biết để mở một mô hình kinh doanh thì chi phí sẽ được phân bổ theo những hạng mục dưới đây:

-[B] Giấy phép đăng kí, khoản tiền cho dịch vụ đăng kí kinh doanh[/B]: Tuỳ thuộc vào mô hình kinh doanh hoặc khu vực mà bạn định mở mô hình này, bạn có thể phải bỏ một khoản chi phí cho việc đăng kí kinh doanh ban đầu. Khoản phí này không quá lớn và thường ít đem lại phiền toái nhất cho chủ mô hình.

- [B]Nguồn hàng (nguồn cung):[/B] Bạn thành lập một mô hình kinh doanh nào? Giả sử bạn hướng tới kinh doanh cửa hàng ăn, bạn phải cần chi phí để nhập hàng sau đó chế biến và bán cho khách hàng. Chi phí này sẽ duy trì theo các tháng vì cần nhập hàng mới liên tục để duy trì kinh doanh.

- [B]Trang thiết bị[/B]: Bạn có cần máy tính cho mô hình kinh doanh của mình? Những phụ phí về phần mềm, bàn ghế cũng trở thành chi phí bạn cần đầu tư ban đầu.

Sau ý tưởng thì đầu tư là bước quan trọng tiếp theo để đưa mô hình vào hoạt động.

- [B]Chi phí địa điểm[/B]: Tất nhiên bạn cần địa điểm cho mô hình của mình hoạt động, địa điểm là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc quyết định sự thành bại của mô hình nên đừng vì tiết kiệm chi phí mà bỏ đi cơ hội thành công trong tương lai.

- [B]Chi phí vận hành[/B]: Số tiền bạn cần chi trả cho các hoạt động của mô hình kinh doanh, phần lớn trong con số này sẽ được dành cho marketing. Một số nghiên cứu cho hay, chi phí marketing nên chiếm từ 12 tới 20% tổng doanh thu cho các mô hình đã hoạt động từ 1 tới 5 năm. Đối với những mô hình mới thành lập, chi phí marketing nên từ 20 tới 30% tổng chi phí đầu tư ban đầu.

- [B]Nhân sự, đối tác...[/B] : Bạn có thể làm được mô hình kinh doanh một mình không? Nếu có, xin chúc mừng vì bạn đã giảm được một trong số những loại hình chi phí lớn nhất, mặc dù vậy nếu như bạn muốn mở rộng mô hình của mình, việc bỏ ra một phần chi phí cho đội ngũ nhân sự là vô cùng cần thiết.

- [B]Chi phí pháp lý, các loại phụ phí khác[/B]: Giả sử bạn cần thuê luật sư để hợp thức hoá các hoạt động của mô hình kinh doanh hoặc sử dụng tiền đi "cửa sau" với một số tổ chức khác, đây sẽ là khoản chi phí giúp cho việc kinh doanh của bạn thêm phần tiện lợi.

Bạn đã xem xong những chi phí cần thiết cho một mô hình kinh doanh mới rồi phải không? Tới đây, bạn có thể chọn một trong hai hướng để phát triển tiếp, hoặc giảm thiểu chi phí đầu tư ban đầu hoặc... đi vay ngân hàng, bạn bè, người thân để có thêm tiền đầu tư.

Mặc dù vậy, bạn tới đây để tìm hiểu cách giảm thiểu chi phí nên chúng ta sẽ bỏ qua khâu vay tiền vì nó còn phụ thuộc nhiều vào trình độ thuyết phục của từng người.

Nếu có ý định vay tiền, bạn cần tính toán thật kĩ, tìm đường lùi để tránh "chìm thuyền" và từ hai bàn tay trắng làm nên đống nợ.

[I]Để cắt giảm chi phí, bạn có thể thực hiện một trong 3 lặ chọn sau (hoặc nhiều hơn nếu có thể).[/I]

[IMG]/images/April2016/kinhdoanh1.jpg[/IMG][/LINK]

[LARGE]1. Giảm thiểu nhu cầu[/LARGE]

Bạn có thể giảm thiểu những nhu cầu của mô hình kinh doanh, bạn không cần tới máy tính hay những phần mềm chuyên dụng? Bạn có thể cắt bỏ chi phí này. Bạn không cần thuê nhà do có thể sử dụng quan hệ để kiếm được căn nhà miễn phí? Quá tốt vì bạn đã có địa điểm kinh doanh cho bản thân...

Hoặc giảm thiểu nhu cầu theo đề mục hoặc bạn có thể giảm thiểu chi phí chi cho từng đầu mục nhất định (ví dụ tìm nhà giá thành rẻ hơn, nguồn cung nguyên vật liệu chi phí thấp hơn...), đừng quá lo về những khoản chi phí bị cắt bỏ, bạn có thể quay lại đầu tư chúng sau khi mô hình kinh doanh hoạt động ổn định hơn.

Tất nhiên, có một số khoản chi phí bạn không thể cắt bỏ nên hoặc tập trung đầu tư mạnh vào những đề mục này để tăng hiệu quả hoặc tái định hướng, cắt giảm chi phí để tối ưu hoá lợi nhuận.

Theo nghiên cứu của tổ chức SBA (Small Business Administration) thì những mô hình kinh doanh nhỏ tại Mỹ được thành lập với số vốn đầu tư ít hơn 3.000 USD và một số mô hình kinh doanh tại gia có chi phí đầu tư chỉ khoản 1.000 USD.

Bạn cần định hướng kĩ càng mô hình kinh doanh của mình vì thật sự có rất nhiều thứ bạn không cần đến nhưng bạn vẫn "tưởng" rằng mình cần. Đừng ngại ngần cắt giảm các khoản chi, trang thiết bị không cần thiết vì bạn đâu có cần đến chúng.

[LARGE]2. Phát triển theo định hướng "cuốn chiếu"[/LARGE]

Sau khi xem xong các đề mục đầu tư phía trên, bạn có thấy rằng mình không cần có tất cả những thứ đó để đưa mô hình vào hoạt động? Nếu bạn chưa thấy thì giờ bạn đã biết rồi đó, bạn không cần có đủ các thành phần để hoạt động mô hình kinh doanh.

Thay vì đầu tư toàn bộ các thành phần khác nhau, bạn có thể định hướng mô hình kinh doanh của mình từ đó tập trung đầu tư mạnh vào những yếu tố cần để mô hình có thể hoạt động.

Hướng đi này cũng sẽ giúp bạn nhẹ đầu hơn trong quá trình tính toán chi phí, thuế hay kiểm tra sổ sách, mặc dù vậy bạn sẽ phải bỏ thêm thời gian bù đắp các thành phần còn lại trong tương lai (khi mô hình đã hoạt động).

Đây giống với câu nói "sướng trước khổ sau" khi mà giai đoạn đầu hết sức nhàn nhã trong khi đó khi mô hình bắt đầu phát triển, thay vì định hướng cho tương lai, bạn phải quay lại bổ sung những gì còn trống.

Khoảng thời gian bắt đầu bổ sung là khi mô hình kinh doanh bắt đầu có kết quả, không cần quan tâm là lỗ hay lãi, khi có doanh thu bạn vẫn nên bỏ một phần để đầu tư tiếp cho tương lai.

[LARGE]3. Outsource[/LARGE]

Đây là lựa chọn mở rộng khi bạn muốn cắt giảm chi phí, hoặc có thể xin cấp vốn đầu tư từ bên ngoài hoặc có thể thay đổi định hướng, cách thức kinh doanh.

- Xin cấp vốn, đầu tư từ bên ngoài: Có rất nhiều nhà đầu tư sẵn sàng chi tiền cho các mô hình kinh doanh mới nếu như họ thấy bạn có đủ tiềm năng. Tất nhiên bạn sẽ phải đánh đổi một khoản lợi nhuận hoặc những quyền lợi cho các nhà đầu tư này, mặc dù vậy họ đã giúp bạn hoàn thiện giấc mơ kinh doanh thì chẳng có lý gì bạn không trả ơn họ với những gì họ xứng đáng. Việc xin khoản tiền đầu tư bên ngoài không hề đơn giản nên bạn vẫn cần tự lo cho mình trước khi kêu gọi vốn.

Hoặc, bạn có thể tham khảo hình thức huy động vốn đám đông (Crowdfunding), tại Việt Nam cũng như thế giới có rất nhiều công cụ giúp bạn lan toả ý tưởng của mình và nhờ sự trợ giúp từ những người khác.

- Chuyển đổi mô hình kinh doanh: Mô hình kinh doanh của bạn có thể phối hợp với các nhóm outsourcing khác không? Giả sử bạn mở công ty về xây dựng, bạn hoàn toàn có thể tìm kiếm những đối tác outsource và chuyển đổi thành công ty môi giới, kiếm lời từ hoa hồng. Không những bạn có được kinh nghiệm cần thiết cho tương lai, lượng quan hệ đắt giá mà bạn còn có khoản chi phí để phục vụ cho việc đầu tư sau này.

Tất nhiên, chuyển hướng thành bên thứ 3 không đủ để làm bạn hài lòng vì trong toàn bộ quy trình bạn chỉ đóng góp, tham gia không nhiều. Mặc dù vậy, cách thức này có thể khiến bạn tiết kiệm được khoản tiền đầu tư vô cùng lớn cho tương lai. Nếu như bạn định mở công ty xây dựng và làm theo hướng trên, bạn có thể sử dụng khẩu hiệu miễn phí: "Xây dựng giá siêu rẻ, không cần xây, vẫn có nhà để ở!".

Phía trên là một số cách thức để giảm thiểu chi phí đầu tư ban đầu, nếu như bạn không chắc về sự thành bại của mô hình kinh doanh, không có đủ chi phí, bạn nên cân nhắc giảm thiểu chi phí đầu tư. Mặc dù vậy, nếu như bạn có tiềm lực tài chính tốt, một ý tưởng táo bạo thì đừng ngại đầu tư lớn cho mô hình của mình vì có thể đó sẽ là ý tưởng triệu đô mà ai cũng mong đợi.

Đọc tiếp »

Nếu không bán nhanh thì chỉ vài năm nữa, Thế Giới Di Động sẽ gục ngã bởi "ngàn vết xước"

Bán lẻ di động là một mô hình kém bền vững. Vì vậy không lạ khi các cổ đông thúc giục FPT bán đi FPT Shop ngay tại thời điểm đang thành công lớn. Trong mắt các cổ đông, mô hình này chỉ phù hợp để đầu tư, xây dựng thật nhanh và chắc chắn là tới "game" thoái vốn. Và Thế giới di động cũng không ngoại lệ.

• Chủ tịch TGDĐ: "FPT bán thì tôi có thể mua"
• TGDĐ công bố kết quả kinh doanh vượt trội, nhưng vẫn phải dè chừng nhiều đối thủ
• 10 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất VN: Vinamilk "vượt mặt" DOJI, TGDĐ thế chân Intimex
• Apple vào Việt Nam ảnh hưởng thế nào đến các nhà phân phối FPT, Viettel, TGDĐ,...?

Trong cuốn sách viết về Chiến lược Đại dương Xanh của mình, tác giả W.Chan Kim và Renée Mauborgne đề cập tới việc DN thay vì cố gắng cạnh tranh trong một "Đại dương Đỏ" gồm toàn những đối thủ sừng sỏ, sao không tự tạo ra một "Đại dương Xanh" của riêng mình, nơi không có đối thủ, cạnh tranh không còn cần thiết và giành lấy những nhu cầu mới của khách hàng.

Thế giới di động là một trong số ít những thương hiệu Việt Nam đã thành công trong việc tạo lập một Đại dương Xanh của riêng mình. Thay vì chọn cạnh tranh giá bán như tất cả các thương hiệu thời bấy giờ, Thế giới di động chọn cho mình con đường khác: Bán hàng chính hãng (giá cao) đi kèm chất lượng dịch vụ tuyệt vời.

Sự khác biệt này giúp TGDĐ nhanh chóng gặt hài thành công. Doanh thu của hãng bán lẻ di động này đạt trên 25.000 tỉ đồng, vượt xa mọi đối thủ khác trên thị trường. Trong đó, chuỗi cửa hàng bán lẻ TGDĐ đạt doanh thu trên 20.000 tỉ đồng. Đây là một bước nhảy vọt về doanh thu so với năm 2014.

Sang năm 2016, Thế giới di động tiếp tục đặt ra kế hoạch doanh thu "khủng" với doanh thu trên 34.000 tỉ đồng, hàng trăm cửa hàng mới nữa sẽ tiếp tục được mở ra. Không còn nghi ngờ gì nữa, Thế giới di động đang ở trên đỉnh.

Nhưng hãy khoan! Trong cái mừng luôn chứa cái lo, và Thế giới di động sẽ có nhiều thứ phải lo ngại.

Cũng trong cuốn sách về chiến lược Đại dương Xanh, W.Chan Kim đã đưa ra một khái niệm mang tên "Strategy Canvas". Một cách dễ hiểu, đây là dạng đồ thị đơn giản nhằm so sánh chúng ta với đối thủ, từ đó thấy được những lợi thế và yếu điểm của DN này so với DN cùng ngành, từ đó đưa ra những chiến lược thay đổi phù hợp.

Không khó để nhìn những lợi thế giúp Thế giới di động hấp dẫn khách hàng. Đó là hệ thống cửa hàng có mặt bằng lớn, vị trí đẹp dày đặc ở khắp mọi nơi, bán hàng chính hãng và chất lượng dịch vụ hậu mãi tuyệt vời.

Nhìn vào đồ thị dưới đây, có thể thấy TGDĐ (đường cam) đang có ưu thế vượt trội so với đối thủ. Trừ trong đặc điểm về tính linh hoạt, hệ thống chuỗi tất nhiên không thể so với những cửa hàng bán hàng di động nhỏ.

Tuy nhiên, đó là TGDĐ của thời điểm hiện tại, và có thể là 1 - 2 năm nữa. Giống như một quả táo chín quá sẽ bắt đầu hỏng ruột, trong trung và dài hạn, những lợi điểm này sẽ sớm biến mất, thậm chí trở thành những "vết xước" chết người cho mô hình này.

Đầu tiên, cửa hàng nhiều, lớn, vị trí đẹp sẽ dần đánh mất ưu thế. Khi các thương hiệu Nokia, HTC, Sony Ericsson, Black Berry lần lượt biến mất, chủng loại điện thoại không còn đa dạng như trước, việc cài đặt không khó khăn thì một cửa hàng lớn như TGDĐ hiện tại sẽ trở nên thừa thãi. Vai trò tư vấn cũng không quá quan trọng nữa.

Thay vào đó, những cửa hàng di động nhỏ lẻ sẽ có lợi hơn khi có thể dễ dàng đi sâu vào khu dân cư.

Thứ hai đó là sự xuất hiện của các cửa hàng chính hãng từ phía nhà sản xuất như Apple, Samsung. Việc các nhà sản xuất trực tiếp bán sản phẩm của mình thông qua bán hàng online thay vì đưa hàng tới đại lý đang trở thành xu thế rất mạnh trên thế giới. Và đương nhiên nhà sản xuất dễ dàng đánh bật các đại lý khi hoàn toàn đáp ứng tốt việc bảo hành chính hãng, các dịch vụ tư vấn sản phẩm cũng như độ tin cậy.

Giả sử Apple có mặt tại Việt Nam và tự bán iPhone của mình, chắc chắn các Apple Store sẽ là lựa chọn số 1 khi khách hàng mua hàng chính hãng.

Còn về dịch vụ khuyến mãi? Các hãng viễn thông như Viettel, Mobifone hoàn toàn có thể làm tốt hơn khi đưa ra các gói hỗ trợ trực tiếp với các thuê bao của mình. Đây là lợi thế mà chỉ riêng bán lẻ di động sẽ không thể có được.

Đồ thị dưới đây sẽ cho thấy những lợi thế của TGDĐ sẽ mất dần. Vẫn là đường màu cam, nhưng lần này nó đã hoàn toàn "chìm nghỉm" so với các mô hình khác. Đại dương Xanh đã thay đổi.

Một số ưu thế trước đây nay bỗng trở thành yếu điểm chết người. Chẳng hạn, mặt bằng lớn, vị trí đẹp giờ trở nên thừa thãi, trở thành gánh nặng chi phí và khiến lợi nhuận biên của ngành vốn đã mỏng, nay càng mỏng hơn.

Cựu CEO Best Buy, Robert Alan Willett, người đã đổ triệu đô vào TGDĐ và đang nằm trong Hội đồng quản trị của công ty này chắc chắn là người thấm nhuần bài học này nhất khi chính mô hình Best Buy cũng đã nhận "trái đắng" tương tự.

Những năm gần đây, TGDĐ đã bắt đầu đổ tiền đầu tư rất mạnh vào các mô hình mới khác như bán lẻ điện máy hay bán lẻ thực phẩm, mục tiêu trở thành Bách hóa Xanh. Thế nhưng, cả hai thị trường trên đều không dễ ăn khi tồn tại rất nhiều những đối thủ khó nhằn.

Bán lẻ di động là một mô hình kém bền vững. Vì vậy không lạ khi các cổ đông thúc giục FPT bán đi FPT Shop ngay tại thời điểm đang thành công lớn. Trong mắt các cổ đông, mô hình này chỉ phù hợp để đầu tư, xây dựng thật nhanh và chắc chắn là tới "game" thoái vốn.

Và Thế giới di động cũng không ngoại lệ.

Đọc tiếp »